کتابها ذخایر ارزشمندی از ایده‌ها، جهان‌بینی‌ها، استدلال‌ها، پندها و اندرزها هستند که نسل به نسل، دست به دست به آیندگان منتقل شده و باب منحصربه‌فردی از اطلاعات و احساسات را به روی خوانندگان خود باز می‌کنند. برخی کتابها به قدری ارجمند و گرانمایه هستند که عرضه‌نشدنشان به سراسر دنیا جرمی است علیه بشریت! اینجاست که امر خطیر و مقدس ترجمه کتاب وارد ماجرا می‌شود. ترجمه کردن کتابها به زبان‌های دیگر نه تنها ادبیات شایان‌مطالعه را در دسترس عموم قرار می‌دهد، بلکه مردم سراسر دنیا را با فرهنگ، آداب، رسوم و طرزفکر همسایگان دور خود آشنا می‌کند. به راستی کدام کتابها از چنان ارزش والایی برخوردارند که سابقه بیشترین ترجمه در دنیا را دارا هستند؟ با ما همراه باشید تا مروری داشته باشیم بر کتابهایی با بیشترین ترجمه در دنیا.
آنچه خواهید خواند
کتاب مقدس
بسیاری از کتب مذهبی به محض نزول به زبان‌های دیگر ترجمه می‌شوند تا آموزه‌های آنها میان عامۀ مردم گسترش یابد. کتاب مقدس که شامل عهد عتیق (تورات) و عهد جدید (انجیل) می‌شود به طور کل به بیش از 3350 زبان و گویش ترجمه شده است: عهد عتیق به حدود 700 زبان و عهد جدید به بیش از 2000 زبان. در نتیجه بدون شک کتاب مقدس بیشترین ترجمه را در جهان دارد.
شازده کوچولو
کتاب شازده کوچولو اثر آنتوان دو سنت اگزوپری پرترجمه‌ترین کتاب فرانسوی و دومین کتاب پرترجمه در تاریخ ادبیات است. شازده کوچولوی قصه آن‌قدر دلنشین است که منجر شده است تا این کتاب به بیش از 475 زبان ترجمه شده و بیش از 140 میلیون جلد از آن به فروش برسد.
ماجراهای پینوکیو
نه تنها کودکان، بلکه بزرگسالان نیز شیفته داستان ایتالیایی پینوکیو هستند. کتاب ماجراههای پینوکیو اثر کارلو کلودی که ماجراهای پسری چوبی را دنبال می‌کند که عادت به دروغ‌گفتن داشته و دوست دارد روزی پسری واقعی بشود، به حدود 300 زبان زنده دنیا از جمله انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، اسپانیایی و فارسی ترجمه شده است.
دفتر حق و راستی
دائو ده جینگ به معنی دفتر حق و راستی یا به عبارت عرف‌تر، دفتر راه و فضیلت، نوشته حکیمی چینی با نام لائودْزی به بیش از 250 زبان ترجمه شده است. دائو ده جینگ که به اشتباه تائو ته چینگ نیز نوشته می‌شود نوعی متن مذهبی-فلسفی برای پیروان تاتوئیسم است که بسیاری از دیگر مکاتب فلسفی و مذهبی چینی را، از جمله کنفسیوس‌گرایی و بودیسم چینی تحت تاثیر قرار داده است.
بیانیۀ کمونیست
مانیفست حزب کمونیست یا بیانیه کمونیست که در سال 1848 توسط فیلسوفان آلمانی کارل مارکس و فردریش انگلس نوشته شده است از تاثیرگذارترین اسناد سیاسی در جهان بوده و به بیش از 200 زبان ترجمه شده است.
آلیس در سرزمین عجایب
ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب نوشته لوئیس کارول از همان ابتدا توجه خواننده‌های پیر و جوان را معطوف خود کرده و آنها را عاشق دختربچه شخصیت اصلی داستان کرده است. ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب که از مشهورترین آثار ادبیات ویکتوریایی حساب شده و به 174 زبان زنده دنیا ترجمه شده است، رتبه ششم در این لیست را به خود اختصاص می‌دهد.
دُن کیشوت
اثر دُن کیشوت (نام اصلی اسپانیایی: دُن کیخوته دِ لا مانچا) نوشتۀ میگِل سِروانتِس ساآوِدرا ماجرای مردی را دنبال می‌کند که از خواندن آثار ممنوعه‌ای همچون آثار شوالیه‌ای رومانتیک و داستان‌های ماجراجویانه عقل خود را از دست داده و کمر به آن می‌بدندد تا جان دوباره‌ای به روحیه سلحشوری داده و از مملکتش دفاع کند. کتاب دُن کیشوت به حدود 1450 زبان ترجمه شده است.
جالب است بدانید:
- قرآن مجید در واقع در این لیست رتبه دوم است، اما از آنجایی که اکثر ترجمه‌های قرآن به صورت جزء جزء بوه و نه به صورت کامل، قرآن در رتبه دوازدهم این لیست قرار گرفته است.
- کتاب پرطرفدار کیمیاگر اثر پائولو کوئلیو نویسندۀ برزیلی به بیش از 80 زبان ترجمه شده و بیش از 65 میلیون جلد از این کتاب در سراسر دنیا به فروش رفته است.
- سری رمان‌های فانتزی هری‌پاتر نوشته جی. کی. رولینگ که داستان جادوگر جوانی در مدرسۀ جادویی‌اش را دنبال می‌کند از دیگر کتابها با ترجمه بسیار است که به بیش از 70 زبان ترجمه شده است. به صورت مشابه، سری رمان‌های خیال‌پردازی-حماسی ارباب حلقه‌ها اثر جی. آر. آر. تالکین به حدود 60 زبان ترجمه شده است.
- دنیای سوفی، ماجراهای هاکلبری‌فین، 1984، بیگانه (اثر آلبر کامو)، راز داوینچی، گتسبی بزرگ، پیامبر (اثر جبران خلیل جبران) و پیش از آن که بخوابم مثال‌هایی از دیگر کتابهایی با بیشترین ترجمه در دنیا هستند.
از متون مذهبی گرفته تا رمان‌های تخیلی، از مانیفست‌های سیاسی گرفته تا داستان‌های فلسفی و کودکانه، سالانه حدود 100 هزار کتاب به تمامی زبان‌های زنده دنیا ترجمه می‌شود. البته که نمی‌توان با قطعیت تمام، لیستی از کتابهایی با بیشترین ترجمه در دنیا ارائه داد، اما کتابهایی همچون کتاب مقدس، شازده کوچولو، کیمیاگر، هری‌پاتر، دن کیشوت، دنیای سوفی و آلیس در سرزمین عجایب از کتابهایی هستند که به صداها زبان ترجمه شده و در سراسر دنیا خواننده دارند.