قبل از توضیحات نحوه و شرایط آموزش دیدن نواختن ساز سه تار بهتر است با خود ساز آشنا شوید و درادامه به شما توضیح می دهیم چگونه میتوانید از مبتدی این ساز را فرا گیرید و در ادامه مسیر به یک نوازنده حرفه ای تبدیل شوید
مروری بر تاریخچه ساز سه تار
قطعا شما نیز مانند تمام افراد ساز سه تار را به عنوان اصیل ترین ساز های موسیقی میشناسید. ساز سه تار به عنوان قدیمی ترین ساز در موسیقی ایران به شمار می رود و پیدایش این ساز به حدود هزار سال پیش برمیگردد.
سه تار یک ساز تکامل یافته در طی گذر زمان بوده و مشخص نیست برای اولین بار چه کسی این ساز را خلق کرد اما مکتوب شده است که در زمان قاجار این ساز زیبا از آلات موسیقی بوده و در آن زمان نواخته می شده درتکمیل این ساز درویش خان و ابوالحسن صبا از چهره های برجسته و مشهور سه تار نوازی شناخته شدند و در فراگیری این ساز بسیار موثر بودند .
معرفی ساز سه تار
سه تار یک ساز بسیار زیبا و پر از احساس و عواطف است این از به ساز خلوت لقب گرفته است به دلیل اینکه در بیشتر موارد نوازندگان این ساز در نیمه های شب ها و در خلوت و تنهایی به سراغ نواختن این ساز میروند. نوازندگی با این ساز بسیار دل انگیز است چرا که به دلیل ارتباط مستقیم انگشتان با ساز باعث میشود نوازنده ارتباط عمیقی حین نواختن برقرار کند و احساسات خود را با صدای ساز بیان کند.از زمان های گذشته این سه تار به مونس نوازندگان به شمار می آمد
آموزش و نواختن و یادگیری ساز سه تار در نگاه اول شاید سخت به نظر برسد اما سه تار یکی از شفاف ترین ساختار ها را در بین آلات موسیقی را دارد و خیلی راحت هنرجو میتواند تسلط اولیه نسبت به ساز سه تار پیدا کند.
بهتر است قبل از شیوه های یادگیری از ساختار ساز سه تار یک توضیح مختصری را بدانید:
اجزای تشکیل دهنده این ساز به اجزای کلی و اجزای جزئی تقسیم می شود
در اجرای کلی این ساز که شامل:
کاسه سه تار: یک حفره خالی از چوب به شکل کاسه مانند در انتهای ساز میباشد که تاثیر زیادی بر روی خلوص صدا دارد و معمولا جنس کاسه های سه تار از چوب گردو یا توت است و در اندازه های بزرگ، متوسط و کوچک تقسیم میشود .مکانیسم آن با بازتاب کردن امواج صوتی انجام صورت میگیرد
صفحه سه تار: همان تخته صاف و صیقلی که در روی کاسه میبینید صفحه سه تار نام دارد. این قسمت از سه تار در شفافیت و وضوح صدا موثر است.
اگر کمی بیشتر دقت کنید یک سری سوراخ های کوچک را روی صفحه می بینید، این سوراخ ها به بیرون آمدن صدا ها از کاسه کمک میکنند و دست به دست هم میدهند تا آوای نواخته شده به گوش شما برسد. معمولا چوب استفاده شده برای این صفحه از جنس چوب توت میباشد.
و اما دسته سه تار:
قسمت دسته سه تار محل گذاشتن انگشتان نوازنده است. معمولا طول دسته بین 52 تا 60 سانتیمتر می باشد و جنس چوب آن به دلیل مقاومت بالایی که باید داشته باشد از چوب گردو استفاده میشود.
در جزئیات سه تار مواردی را میبیند که شامل:
خرک سه تار:همان قطعه چوبی که بر روی صفحه قرار گرفته است.و بدانید خرک به ساز متصل نیست و قابل حرکت دادن است. خرک در واقع اتصال دهنده سیم ها از یک طرف به سیم گیر و از سوی دیگری به شیطانک است و در نهایت به گوشی های سه تار میرسند.
سیم های سه تار
مطالب مرتبط
همانطور که میدانید سه تار یک ساز زهی است.سه تار دارای 4 سیم است و سیم های اول تا چهارم از پایین به بالا به ترتیب “حاد”، “زیر”، “مشتاق یا زنگ” و “بم” نامگذاری می شوند. سیم های سه تار از یک طرف به گوشی ها و از طرف دیگر به سیم گیر متصل اند.
شیطانک سه تار: همان قطعه کوچک که در بالای دسته سه تار نصب میشود و هدایت سیم ها برای رسیدن به قسمت گوشی ها بر عهده شیطاک است عموما از جنس استخوان میباشد اما به صورت مواد مصنوعی مانند جنس پلاستیک نیز ساخته میشود.
گوشی سه تار: این قسمت در انتهایی دسته است و به ازای هر سیم یک عدد گوشی تعبیه شده. گوشی ها قابلیت چرخانده شدن دارند تا نوازنده بتواند طول سیم ها را تغییر دهد و به اصطلاح ساز را کوک کند.
و در نهایت پرده های سه تار:
پرده های سه تار را در طول دسته میتوانید ببینید .فواصل موسیقایی در این ساز با پرده ها تقسیم می شود .جنس آن ها معمولا از روده حیوانات یا الیاف مصنوعی با کیفیت بالا است. سه تار دارای 26 پرده است .
یادگیری و آموزش سه تار
برای شروع آموزش سه تار ، حضوری بهتر است یا آنلاین ؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که تجربه نشان داده است آموزش حضوری پاسخ بهتری میدهد اگر چه در بزرگسالان بسیار مشتاق به این ساز روش آنلاین توانسته پاسخ خوبی بدهد.
اما بهترین مسیر یادگیری سه تار این است وقتی شروع به یادگیری سه تار میکنید صرفا برای نواختن ساز باشد این ساز اصیل را زمانی انتخاب می کنید باید در نهایت بتوانید در تمامی دستگاه ها اجرا کنید.
روش های مختلفی برای یادگیری وجود دارد که پیشنهاد ما از بین تمامی روش ها آموزش حضوری و یادگیری حضوری است و تعامل برقرار کردن با دیگر هنرجوها و تمرین کردن با همکلاسی ها یکی از مزیت های کلاس حضوری سه تار است که باید به آن توجه کنید .
کلاس های حضوری سه تار در آموزشگاه موسیقی نواک با برجسته ترین اساتید ساز سه تار برگزار میشود .
در آموزش حضوری سه تار در آموزشگاه نواک چه مواردی را آموزش می بینید؟
در مجموعه فرهنگی و هنری آموزشگاه موسیقی نواک برای یادگیری سه تار از متد استاد حسین علیزاده که یکی از بهترین روش های آموزشی میباشد استفاده میکنند
و هنرجو عزیز حداقل با گذراندن یک ترم در آموزشگاه موسیقی نواک به تمامی موارد مقدماتی از جمله تئوری عمومی موسیقی و شیوه و روش نواختن صحیح سه تار را خواهند آموخت و در نتیجه در پایان یک ترم به مرحله شروع نواختن اجرای قطعات برسند.
خاطر نشان میشود که در آموزشگاه نواک آموزش حضوری سه تار از سنین 6 سال در کودکان و تا بزرگسالان انجام می شود و با محدودیت سنی مواجه نخواهید شد.
برای اطلاع از شرایط کلاسهای حضوری در آموزشگاه موسیقی نواک به سایت آموزشگاه مراجعه کنید.